Ομάδα εργασίας: Φαίδρα Τρικαλιάρη, Χριστίνα Τζίκα, Μαρία Μαλιάκα
Επιβλέπων καθηγητής: Γιώργος Παπαγιαννόπουλος
Σχολή: Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Ημερομηνία παρουσίασης: 11/07/2024

Η παρούσα εργασία αφορά τον σχεδιασμό ενός κτιρίου βραχείας φιλοξενίας παιδιών, το οποίο θα βρίσκεται στο Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης. Ο κύριος στόχος του έργου είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς, λειτουργικού και ευχάριστου χώρου, όπου τα παιδιά θα μπορούν να φιλοξενούνται προσωρινά σε περιόδους ανάγκης.

Το οικόπεδο στο οποίο θα κατασκευαστεί το κτίριο βρίσκεται σε προνομιούχα τοποθεσία στο Ωραιόκαστρο, προσφέροντας εύκολη πρόσβαση και ταυτόχρονα ένα ήρεμο και φυσικό περιβάλλον. Η περιοχή είναι καλά εξυπηρετούμενη από τις αστικές συγκοινωνίες και διαθέτει τις απαραίτητες υποδομές για την υποστήριξη ενός τέτοιου έργου.

Η μελέτη αποσκοπεί στη δημιουργία ενός δομημένου αρχιτεκτονικού χώρου με γνώμονα την ασφάλεια και τη φροντίδα 16 παιδιών σχολικής ηλικίας (6 με 12 ετών), καθώς και του προσωπικού που τον στελεχώνει. Παράλληλα, υπάρχουν χώροι ανοιχτοί προς το κοινό και τη γειτονιά.

Η δημιουργία αυτού του κτιρίου αποσκοπεί στην προσφορά ενός προσωρινού καταφυγίου για παιδιά, που θα τους παρέχει ασφάλεια και υποστήριξη σε κρίσιμες στιγμές της ζωής τους. Βασικό στοιχείο του σχεδιασμού είναι οι απλές αρχιτεκτονικές μορφές, μέσα από τις οποίες επιτυγχάνεται το αίσθημα της οικειότητας. Το κέντρο αυτό επιχειρεί να είναι ένας χώρος προστασίας και ελευθερίας για τα παιδιά που θα φιλοξενεί, για ένα μικρό διάστημα, μέχρι να βρεθεί μια ανάδοχη οικογένεια. 

Το κτίριο εντάσσεται με τρόπο φυσικό στη γειτονιά και στο περιβάλλον, με έντονη την παρουσία του πρασίνου. Γι’ αυτό θα χαρακτηρίζαμε πυρήνα του σχεδιασμού την εσωτερική αυλή, καθώς γύρω από αυτή δομήθηκε η σύνθεση δίνοντας την αίσθηση της «αγκαλιάς». Η πρόταση διαχωρίζεται σε δύο κομμάτια: το ιδιωτικό κομμάτι, που αφορά κατά κύριο λόγο τα παιδιά, και το πιο δημόσιο που αφορά την κοινότητα. 

Το ιδιωτικό κομμάτι της σύνθεσης εξελίσσεται σε ένα νοητό σχήμα «Π» και αναπτύσσεται σε 3 ορόφους. Ο πρώτος χωρίζεται στα δύο από ένα πέρασμα. Το μισό κομμάτι έχει τον χώρο της υποδοχής, το γραφείο του ψυχολόγου και την πρόσβαση στα ηλεκτρομηχανολογικά του κτιρίου. Το άλλο μισό αποτελείται από την κουζίνα και το εστιατόριο, καθώς και κάποια από τα δωμάτια. 

Το δεύτερο επίπεδο έχει κατά βάση τα εργαστήρια και χώρους δραστηριοτήτων, οι οποίοι χρησιμοποιούνται τόσο από τα παιδιά που φιλοξενούνται όσο και από τα παιδιά της γειτονιάς. Πιο συγκεκριμένα διατίθεται χώρος ειδικής αγωγής, λογοθεραπείας και εργοθεραπείας. Οι ψυχοπαιδαγωγικές δραστηριότητες και η μαθησιακή υποστήριξη διατίθενται, ώστε να ενισχυθεί η κοινωνικοποίηση των παιδιών και να γίνει ομαλότερη η προσαρμογή τους στο νέο περιβάλλον. 

Στο τρίτο επίπεδο βρίσκονται κοινόχρηστοι χώροι, εργαστήριο μουσικής και ξενώνες. Ακόμα, ημιδημόσιο χαρακτήρα έχουν η αίθουσα εκδηλώσεων και η βιβλιοθήκη. Αυτοί οι χώροι έχουν εσωτερική σύνδεση με το κτίριο, αλλά και με την εσωτερική και εξωτερική αυλή. Η βιβλιοθήκη έχει 4 ορόφους και αποτελείται από την υποδοχή, τους χώρους που φυλάσσονται τα βιβλία και το αναγνωστήριο, καθώς και μια εκτόνωση του τελευταίου ορόφου στο δώμα των ξενώνων. 

Στο δημόσιο κομμάτι της αυλής θεμελιώδες στοιχείο είναι τα πρανή, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν σε μια προσπάθεια ενοποίησης με τη φυσική κλίση του εδάφους και του γύρω περιβάλλοντος. Πρόσθετα, πάνω σε αυτά βρίσκονται κερκίδες για τη χαλάρωση των επισκεπτών, σκάλες για την εναλλαγή των επιπέδων και ένας διάδρομος που συνδέει το ιδιωτικό και το δημόσιο. 

Το αρχιτεκτονικό σχέδιο λαμβάνει υπόψη τη βιωσιμότητα και την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου, με τη χρήση σύγχρονων υλικών και τεχνολογιών. Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν είναι το σκυρόδεμα, το τούβλο και στοιχεία ξύλου. Επιπλέον, κάποια από τα δώματα του κτιρίου είναι βατά και κάποια άλλα φυτεμένα.